#56 Welkom December (Nederlands)

Terwijl de Italianen ietwat gespannen uitkijken naar het eind van de week, aankomende donderdag of vrijdag wordt namelijk het nieuwe decreet verwacht en weet men eindelijk hoe kerst gevierd mag worden, breekt men tegelijkertijd massaal met een traditie. Acht december, de dag van de onbevlekte ontvangenis van Maria en daarmee een vrije dag in heel Italië, is namelijk de dag dat men hier de kerstboom opzet. Een traditie waar eigenlijk nooit van wordt afgeweken. Het was me daarom ook niet aan de aandacht onttrokken dat ik nu wel al heel veel kerstbomen in de woonkamers zag staan. De oorzaak? Het coronavirus natuurlijk, dat blijkbaar zelfs de meest verankerde gewoontes omver heeft weten te blazen. 

Hoewel ik het wel al gezellig zou vinden, zo’n uitgedoste boom in de woonkamer, is Alessandro – mijn huisgenoot – onverbiddelijk

Maar niet bij ons thuis. Hoewel ik het wel al gezellig zou vinden, zo’n uitgedoste boom in de woonkamer, is Alessandro – mijn huisgenoot – onverbiddelijk. Hij gelooft dat het ongeluk brengt en wacht dus braaf tot het de achtste is. Toch heeft dat me er niet van weerhouden afgelopen week al enthousiast aan de slag te gaan met wat kerstversieringen. Een kort bezoekje aan ‘de Chinees’ (in Italië zijn dat de typische huishoudwinkeltjes waar letterlijk alles te koop is, meestal gerund door Chinezen) leverde me een groene dennenslinger op en flikkerende lampjes waarmee de keuken in één klap werd omgetoverd tot het zoete decor van een kerstcommercial. 

Afgelopen week werd er namelijk een gigantische bossolà uit Noord-Italië bij me bezorgd: een kerstcake en een hele lokale specialiteit uit Brescia

En dat bedoel ik eigenlijk letterlijk. Afgelopen week werd er namelijk een gigantische bossolà uit Noord-Italië bij me bezorgd: een kerstcake en een hele lokale specialiteit uit Brescia. In tegenstelling tot de alom bekende panettone en pandoro, de twee wereldberoemde Italiaanse kerstcakes, kennen de meeste Italianen de bossolà niet eens. Maar vanwege mijn samenwerking met een artisanale pasticceria – wie wil er nou niet met een pasticceria samenwerken? – werd deze zoetigheid helemaal bij mij in Rome bezorgd. Aan mij de taak om er een sfeervolle foto voor social media mee te schieten in mijn keuken. Er was ook nog een beetje haast bij geboden werd me verteld, want dit jaar blijken de Italianen vroeger dan ooit met het doen van hun kerstinkopen en het bestellen van de kerstcakes. Wellicht is dat het effect van al die in november al verrezen kerstbomen. Des te eerder de promotie online zou staan, des te beter. 

In Italië overheerst namelijk nog een ander gevoel. Behalve de tienduizenden coronadoden zijn er nog meer grote verliezen te betreuren dit jaar

Het mag duidelijk zijn: na de tweede golf die als een hele nare verrassing aan het einde van de zomer over ons heen is geslagen, snakt men nu naar warmte en gezelligheid. Kerstmis vormt dit jaar meer dan ooit een symbool van hoop, warmte, nabijheid en liefde. In Italië overheerst namelijk nog een ander gevoel. Behalve de tienduizenden coronadoden zijn er nog meer grote verliezen te betreuren dit jaar. Het is nog geen maand geleden dat de Romeinse grootheid Gigi Proietti overleed, en vanuit de grote billboards lacht hij ons nog stralend toe. De dood van Diego Maradona afgelopen woensdag is ingeslagen als een bom. Napels dompelde zich onmiddellijk onder in een collectieve rouw die nog heel lang voelbaar zal zijn in de stad. Het duurde dan ook niet lang voordat een grapje, maar met een serieuze en bittere ondertoon, hier op social media circuleerde: “Hey U daarboven, nu heeft U afgelopen maand Sean Connery tot U genomen voor de film, Gigi Proietti voor het theater, D’Orazio voor de muziek en Diego Maradona voor het voetbal. Weet U zeker dat U voor de politiek nou net niemand nodig heeft?” 

Het zal me niks verbazen als het getal twintig hier in Italië, waar het bijgeloof nog sterk leeft, het nieuwe ongeluksgetal wordt. Maar is 2020 echt enkel een symbool geworden van misère en negativiteit?

Want die politici die ons elke keer met nieuwe maatregelen om de oren zwaaien, daar hebben we het wel een beetje mee gehad. Toch is het grapje een beetje flauw te noemen, want hoe de tot nog niet zo lang geleden compleet onbekende Giuseppe Conte, Premier van Italië, het land door deze crisis loodst, acht bewondering bij zowel links als rechts. Hoewel het natuurlijk een compleet irrationele gedachte is – een virus laat zich niet tegenhouden door een jaarwisseling – lijkt er opluchting te heersen dat het morgen december is, en de laatste maand van dit bizarre jaar 2020 aanbreekt. Het zal me niks verbazen als het getal twintig hier in Italië, waar het bijgeloof nog sterk leeft, het nieuwe ongeluksgetal wordt. Maar is 2020 echt enkel een symbool geworden van misère en negativiteit?

De vele negatieve krantenkoppen – “Geen nachtmissen dit jaar door avondklok”, “Kerstdiners in gevaar”, “Familiereünies onmogelijk door reisbeperking tussen regio’s”, “Skivakanties gecanceld” – komen echter niet overeen met de houding die ik om me heen zie

Als ik de Italiaanse media bekijk, lijkt het alsof ze ons dat wel willen doen geloven. De vele negatieve krantenkoppen – “Geen nachtmissen dit jaar door avondklok”, “Kerstdiners in gevaar”, “Familiereünies onmogelijk door reisbeperking tussen regio’s”, “Skivakanties gecanceld” – komen echter niet overeen met de houding die ik om me heen zie. In Rome heerst tot nu toe vooral opluchting en dankbaarheid over het feit dat wij nog altijd zona gialla zijn gebleven, wat betekent dat we als een van de weinige Italiaanse regio’s niet in gehele of gedeeltelijke lockdown zijn. Elke keer dat ik uit lunchen ga, met mijn laptop in een barretje zit te werken, of al staand een koffie drink hier om de hoek, zeggen we het tegen elkaar: wat fijn dat dit nog kan. De quote die ik op Instagram zag afgelopen week, kon het niet treffender omschrijven: “Ik dacht dat 2020 het jaar zou zijn waarin ik alles zou krijgen wat ik wilde. Echter, het werd het jaar waarin ik leerde dankbaar te zijn voor alles dat ik al heb”. Het is precies die positieve houding die ervoor heeft gezorgd dat er in heel Rome al prachtige kerstbomen staan te pronken. Want na alles dat Italië afgelopen jaar heeft moeten doorstaan, is er één ding zeker. Laat die warme, gezellige decembermaand maar beginnen! Het gaat anders zijn dan anders – kleinere gezelschappen, meneer pastoor die de nachtmis op Facebook uitzendt vanuit de pastorie (ook voor hem geldt de avondklok), en op afstand proosten – maar de gedeelde warmte, liefde en dankbaarheid zullen groter zijn dan ooit.